
Odpowiedzialność spedytora w praktyce
W ramach umowy spedycji, tak jak w przypadku każdej innej umowy cywilnoprawnej, wszystkie strony są zobowiązane do należytego wykonania swoich obowiązków. A w praktyce oznacza to m.in., że....
Podstawowym obowiązkiem spedytora, wynikającym z art. 794 kodeksu cywilnego , jest organizowanie przemieszczania towaru z punktu A do punktu B. Przy wykonywaniu swoich obowiązków spedytor, zgodnie z art. 355 kodeksu cywilnego , zobowiązany jest do zachowania należytej staranności.
Kiedy należyta staranność jest zachowana?
Jeśli spedytor zastosuje wszystkie zalecenia zleceniodawcy określone w umowie, nie popełni błędu w dokumentacji, powierzy wykonanie przewozu takim przewoźnikom lub dalszym spedytorom, którzy posiadają konieczne certyfikaty, licencje i niezbędne doświadczenie na rynku, a z uwagi na swój profesjonalizm oraz jakość świadczonych usług budzili uzasadnione zaufanie.
Jakie są granice odpowiedzialności spedytora?
Spedytor odpowiada za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki w czasie od jej przyjęcia aż do wydania przewoźnikowi, dalszemu spedytorowi, dającemu zlecenie lub osobie przez niego wskazanej, do wysokości zwykłej wartości przesyłki. Zwykłą wartość przesyłki należy ocenić jako jej wartość rynkową, niezależną od subiektywnych odczuć dającego zlecenie.
Powyższe ograniczenie nie obowiązuje jednak w sytuacji, w której utrata, ubytek lub uszkodzenie jest wynikiem winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa spedytora.
Co z odpowiedzialnością spedytora za podwykonawców?
Zgodnie z treścią art. 799 kodeksu cywilnego, spedytor ponosi odpowiedzialność za swoich podwykonawców, chyba że nie ponosi winy w wyborze.
(wyrok Sądu Najwyższego z 27 stycznia 2004 r. sygn. akt II CK 389/02, Biuletyn SN 2004/6/8).
Potencjalne zagrożenia umowne
Podpisanie umowy, w której spedytor przyjmuje odpowiedzialność za każdą powstałą szkodę bądź też zobowiązuje się samodzielnie wykonać usługę przewozu, sprawia, że jest on de facto traktowany jako przewoźnik. W takiej sytuacji jego odpowiedzialność nie będzie się opierać na zasadach określonych w kodeksie cywilnym, lecz na Konwencji CMR lub ustawy Prawo Przewozowe. Jest to o tyle ryzykowne, że brak posiadania odpowiedniego ubezpieczenia OC przewoźnika będzie skutkowało koniecznością pokrycia przez niego szkody z własnych środków, gdyż standardowe ubezpieczenie OC spedytora tego nie pokryje.
Dlatego tak ważne jest, by podpisując np. zlecenie spedycyjne, zadbać, aby w umowie wyraźnie zostało określone, że zlecenie obejmuje zorganizowanie przewozu lub transportu, nie zaś samą usługę przewozu. Należy również unikać określeń nawiązujących do umowy przewozu, np. ,,strony ustalają wynagrodzenie za przewóz lub fracht na kwotę..” Przy braku określenia charakteru umowy taki zapis może spowodować, że spedytor będzie uznany za przewoźnika, co może się wiązać z większym zakresem odpowiedzialności.
W sytuacji, gdy zlecenie opiera się wyłącznie na komunikacji mailowej, istotnym jest, aby w odpowiedzi zamieścić jednoznaczną informację o akceptacji zlecenia na zorganizowanie przewozu. Warto wspomnieć, że niektóre zakłady ubezpieczeń wymagają, aby zlecenia były dokumentowane na piśmie.
PODSUMOWANIE
Prowadząc działalność spedycyjną koniecznie zadbaj o to, żeby prawidłowo ocenić swoją odpowiedzialność za wykonywane czynności. Korzystaj z usług zaufanych i sprawdzonych przewoźników , unikaj zawierania umów z przewoźnikami oferującymi swoje usługi w podejrzanie zaniżonych cenach lub co do których masz jakiekolwiek inne wątpliwości. Dokonując wyboru przewoźnika za każdym weryfikuj:
• Ubezpieczenie
• Dokumenty rejestrowe
• Uprawnienia i licencje
• Tabor
• Wiarygodność
Pamiętaj, że brak jednoznacznych zapisów w zleceniach (umowach) doprowadza niejednokrotnie do powstania odpowiedzialności, której nie zamierzałeś przyjąć. Poświęcenie kilku minut na zapoznanie się z umową i w razie potrzeby wprowadzenie modyfikacji usuwających wątpliwości co do jej charakteru, może Cię uchronić przed odpowiedzialnością liczoną w dziesiątkach, a nawet setkach tysięcy euro.
Dzięki współpracy kancelarii adwokackiej Joanny Sadowskiej. oraz naszej firmy Sup-Aid, powstanie seria wpisów i porad prawnych dla branży transportu i spedycji.
To pierwszy z serii wpisów porad prawnych - więcej już niedługo! Zachęcamy do obserwacji kolejnych materiałów na naszej stronie i mediach społecznościowych.
Kontakt do Kancelarii Prawnej Pani Mecenas Joanna Sadowska - poniżej:


